Elke rechtspersoon heeft, net als een mens, een levenscyclus. Er komt een moment dat een rechtspersoon geen bestaansreden meer heeft. Een vennootschap houdt in de meeste gevallen op door vereffening (in of buiten faillissement) of turboliquidatie. De turboliquidatie kun je misschien wel het beste omschrijven als “uitschrijving”: je schrijft de vennootschap uit het handelsregister. Uitschrijving is de snelste en gemakkelijkste manier om het bestaan van een rechtspersoon te beëindigen.
Maar als een rechtspersoon ophoudt te bestaan, dan kunnen de schuldeisers van die vennootschap veel moeilijker hun vordering voldaan krijgen. De wetgever zag dat er steeds meer misbruik van de turboliquidatie werd gemaakt. Om die reden gaat vandaag de nieuwe Tijdelijke wet transparantie turboliquidatie in. Deze wet is ingesteld om die schuldeisers wat beter te beschermen.
Hoe vaak komt een turboliquidatie voor?
In 2022 werden zo’n 50.000 rechtspersonen beëindigd. In ruim 90% van de gevallen gebeurde dit via een turboliquidatie.
Wanneer is turboliquidatie een goed idee?
Turboliquidatie is alleen mogelijk als er geen baten (bezittingen) meer zijn en de activiteiten van de rechtspersoon zijn beëindigd, zodat ook niet te verwachten valt dat de rechtspersoon nog op een later moment baten zal realiseren.
Of er schulden zijn, is voor de toepassing van de turboliquidatie niet relevant.
Hoe werkt de turboliquidatie?
Je levert een verklaring (formulier 17a van de KvK) in bij de Kamer van Koophandel waarin staat dat er geen baten meer zijn. Op dat moment houdt de rechtspersoon op te bestaan.
De nieuwe wet bepaalt dat je vervolgens binnen 14 dagen ook nog een balans in met een staat van baten en lasten (de baten moeten dan dus nihil bedragen) moet inleveren, en ook een verklaring waarom er geen baten meer aanwezig zijn en waarom schuldeisers, als die er zijn, onbetaald zijn gebleven. Ook de nog niet gedeponeerde jaarrekeningen moeten alsnog worden gedeponeerd.
Vervolgens moet je de schuldeisers van de rechtspersoon informeren over de turboliquidatie en dat de documenten zijn gedeponeerd.
Piepsysteem
De wetgever verwacht dat met de verklaring aan de Kamer van Koophandel en de kennisgeving daarvan aan de schuldeisers, deze schuldeisers eerder in de gelegenheid zijn om de turboliquidatie aan te vechten om alsnog hun vorderingen voldaan te krijgen.
Economisch delict
Als je de stukken niet inlevert of de schuldeisers niet informeert, dan kan een schuldeiser via de rechter afdwingen dat je alsnog financiële verantwoording aflegt.
De wetgever heeft het niet naleven van de voorschriften bovendien aangemerkt als een economisch delict. Het openbaar ministerie kan dan aan de rechter vragen om de bestuurder een bestuursverbod op te leggen. Dat betekent dat je gedurende een bepaalde periode niet als bestuurder van een rechtspersoon kunt fungeren.
Meer weten?
Raimond Dufour heeft ruime ervaring met de turboliquidatie en daar ook wel procedures over gevoerd, zie onder meer: ECLI:NL:GHAMS:2011:BQ1156 en ECLI:NL:GHAMS:2011:BQ8045