Nemen de faillissementen weer toe?

Coda Advocaten: aantal enkelvoudige bedrijfsfaillissementen

De laatste tijd heb ik meermaals gehoord: weinig faillissementen? Er zijn toch juist heel veel faillissementen? De kranten staan er bol van.

Dat is niet zo. Men is beducht voor een toename van faillissementen en dat is waar de Main Stream Media over “rapporteren”. Atradius voorspelde in april een stijging van de faillissementen met 101%, maar waar die voorspelling op gebaseerd is blijft een raadsel. Atradius heeft er, als kredietverzekeraar, natuurlijk wel belang bij om de alarmbellen te laten rinkelen. Dit soort verwachtingen zijn nog minder betrouwbaar dan de voorspelling in oktober dat het een strenge winter zal worden. Van de media mag een kritischer houding worden verwacht bij deze voorspellingen.

Maar ook de rapportages over het aantal uitgesproken faillissementen zijn vaak onbetrouwbaar. Het aantal faillissementen in een maand fluctueert vooral met het aantal dinsdagen dat die maand heeft, omdat de meeste faillissementen op dinsdag worden uitgesproken.

Aantallen faillissementen

Het aantal uitgesproken faillissementen is best een belangrijke graadmeter, maar welke faillissementen tel je mee? Ik zou denken dat in veel gevallen een cluster van faillissementen, dat komt best vaak voor, als één faillissement zou moeten worden beschouwd, zeker als je trends in aantallen wilt bepalen. Het gaat immers vaak om één economische activiteit/structuur en de verslaglegging van de curator vindt veelal geconsolideerd plaats. Faillissementen van natuurlijk personen, ook als zij een onderneming hebben gedreven, zou ik buiten beschouwing laten, omdat 1. er vaak iets aan de hand is (waarom geen WSNP?), 2. het eigenlijk altijd gaat om kleine ondernemers en 3. geen verslagen worden gepubliceerd op rechtspraak.nl.

Een grafiek van wekelijkse aantallen, per jaar gekleurd, met trendlijnen:

Coda Advocaten: aantal enkelvoudige bedrijfsfaillissementen

Deze grafiek laat mooi zien hoezeer de faillissementen (vooral in 2020) zijn afgenomen. Waar we in 2020 dachten dat we de bodem hadden bereikt, bleek dat er in 2021 toch nog minder faillissementen werden uitgesproken. 2022 vertoont, met name de laatste weken, weer een stijgende lijn.

Belastingschuld

De belastingschuld van uitgesproken faillissementen wordt vermeld in de verslagen. Het laatste verslag vermeldt de meest actuele belastingschuld. De gemiddelde belastingschuld is al jaren behoorlijk stabiel: Per jaar wordt voor ca. 3 miljard euro aan belastingschulden in faillissement betrokken. Uiteindelijk wordt daarvan ca. 10% uitgekeerd aan de Belastingdienst. Deze recovery-rate baseer ik op de cijfers van het insolventieregister, ik heb wel eens navraag gedaan bij de Belastingdienst maar daar is niemand die dergelijke macro-cijfers kan produceren.

De gemiddelde fiscale schuldenlast per faillissement:

Coda Advocaten: Fiscale schuldenlast
In deze data heb ik de verslagen tot anderhalve maand geleden geselecteerd, omdat de verslagen pas na 6 weken worden gepubliceerd. De trend van 2022 is dalend, maar nog niet heel erg afwijkend, terwijl de verwachting toch was dat het aantal faillissementen zou toenemen als gevolg van de (dreigende) fiscale terugbetalingsverplichting vanaf 1 oktober jl., maar misschien gaat de schuldenlast vanaf 1 oktober toch nog stijgen.

We gaan zien wat de toekomst ons (en de Belastingdienst) brengen moge.